Armut
Armut, gülgiller (Rosaceae) familyasının Amygdaloideae alt familyasında sınıflanan Pyrus cinsine ait ağaç nitelikli bitki türleriyle, bu türlerden bazılarının yenilebilir meyvelerinin ortak adı. Her iki yarıkürenin ılıman iklim kuşağı ülkelerinde yetiştirilen armut, dünyanın en önemli meyve ağaçlarından biridir. Armut ağacı tepeye doğru genişleyen ve olgunlaştığında 13 m’ye ulaşan boyuyla elma ağacından daha uzun ve daha diktir.
Armut, genellikle bir yaşındaki anaç armut fidanları üzerine aşılama ya da çelikleme yoluyla üretilir. Armut ağaçları oldukça uzun ömürlüdür (50-75 yıl) ve iyi bakılıp budanmazsa boyları iyice uzar. Dikildikten 4-7 yıl sonra meyve vermeye başlayan bir armut ağacı 8-10 yaşlarındayken 25–50 kg meyve verebilir.
Armut Kurusu
Armut kurusu, vitamin ve mineral bakımından zenginliği ile böbreklerin daha verimli çalışmasında oldukça faydalıdır. Böbrek kumu ve böbrek taşlarının dökülmesinde yardımcı olur. Kanı temizler, salgı bezlerinin düzenli ve daha iyi çalışmasını sağlar. Kansızlığı giderir, kabızlığı önler. Yüksek tansiyonu düşürücü özelliği vardır. Susuzluğu giderir. Hamilelerde mide bulantılarına iyi gelmektedir ve bebeğin daha sağlıklı doğmasını sağlar. Sindirim sisteminin daha hızlı çalışmasını sağlayarak, hazımsızlığı giderir. Midesi zayıf olanlar, armut kurusundan komposto yaparak her gün tüketebilirler. Mide rahatsızlıklarına çok iyi gelmektedir.
Armut kurusu yemeklerden önce yenirse faydası vücuda daha da fazla olur. Zihin yorgunluğuna çok iyi gelmektedir. Tükürük salgılamasını arttırmaktadır. Günümüzün hastalığı olan stres ve sinirleri yatıştırır.
Armut dünyanın pek çok yerinde yetişebilen ve 14mye kadar uzayabilen beyaz çiçekli bir ağacın yumuşak, sulu ve tatlı meyvesidir. Armut, sarı-yeşil arası renklerde, lifli, hazmı kolay ve mineral açısından oldukça zengin bir meyvedir. Armut ağaçları oldukça uzun ömürlüdür, bakılıp budanmaz ise dalları daha da uzayacaktır. Armudun içinde A, B1, B2, B3, B6 ve C vitaminleri bulunur.
Armut yaklaşık %84 civarında su içerir. Bu nedenle kurutma sonucunda yaklaşık 7 kg armuttan 1 kg armut kurusu kalmaktadır. Kurutma esnasında üründeki su kaçar ve ürünün özü kalır. Bu nedenle armut kurusunun besin değerleri özellikle protein, karbonhidrat, vitamin ve mineral oranları çok daha artar.
Armut kurusu nasıl yapılır?
5-6 adet sağlam armutların kabuklarını ince ince soyunuz. Uzunlamasına ve dik ince ince 5-6 dilim olarak kesiniz. Çekirdeklerini içerisinden iyice temizleyiniz. Temizlenen ve dilimlenen armutları bir hasır üzerine veya tepsi üzerine seriniz. Üzerlerini tülbent ile örterek güneş altına kurumaya bırakınız. Kururken arada sırada armut dilimlerini karıştırınız. İyice kuruduktan sonra güneş altından almalısınız. Armut kurularını bir kutuya koyarken bir kat armut kurusu bir miktar toz şeker serptiğiniz zaman armut kurusunun lezzetini daha da arttırmış olursunuz.
Armut kurusunun en fazla kullanıldığı alanlar; tatlı yapımında, puding ve çikolata yapımlarında kullanılmaktadır. Atıştırmalık olarak kullanılır ve diyet yapanlar için ara öğün olarak kullanılmaktadır.